Türkiye geçen yıl art arda iki büyük depremle asrın felaketini yaşadı. 11 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli depremlerde 53 bin 537 vatandaşını kaybeden Türkiye, Anadolu irfanıyla ayağa kalkmaya başladı.

Yaşanan felaketin ardından devlet-millet el ele seferberlik başlattı. Yıkılan illerde bir yandan afet konutları yükselirken, diğer yandan depremzede ailelerin refahı için tüm Türkiye birlik olup yaraları sarmaya çalıştı.

 

 

Türkiye, geçen yıl bugün "asrın felaketi"ne uyandı, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerin acısıyla sarsıldı. 14 milyon vatandaşı doğrudan etkileyen depremler nedeniyle Türkiye, uluslararası yardımı da içeren 4. seviye alarm verdi, ülke genelinde 7 gün milli yas ilan edildi. Kahramanmaraş'ın yanı sıra Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Adana, Malatya ve Elazığ'ı vuran felakette 53 bin 537 kişi hayatını kaybetti, 107 bin 213 kişi yaralandı.

 

650 BİN PERSONEL

 

Deprem sonrası 93 ülkeden arama kurtarma ekipleri bölgede çalışmalara katıldı. 120 bin kilometrekarelik alanda 11 il, 124 ilçe, 6 bin 929 köy ile mahallede ağır yıkımlar meydana geldi, OHAL ilan edildi. Tüm kamu kuruluşları, mahalli idareler, sivil toplum kuruluşları ve gönüllülerin seferber olduğu deprem sonrası, bölgeye su, gıda, ilaç ve giyecek başta olmak üzere tüm yaşam malzemeleri hızla gönderildi. Depremlerde yıkılan 38 bin 901 binada arama, yaşam olduğu belirlenen 26 bin binada arama kurtarma faaliyeti gerçekleştirildi. Bölgede müdahale çalışmaları kapsamında 11 bin 488'i uluslararası, 35 bin 250'si arama kurtarma, 142 bini güvenlik personeli olmak üzere toplam 650 bin personel görev yaptı. Bölgeye 106 milyar 728 milyon lira kaynak aktarıldı. Geçici barınma hizmeti kapsamında bugüne kadar 349 bin haneye toplam 14 milyar 453 milyon lira "kira destek ödemesi" yapıldı. Bu kapsamda ev sahiplerine 7 bin 500, kiracılara ise 5 bin lira kira destek ödemesi devam ediyor.

 

HAYAT 04.17'DE DURDU

 

Adıyaman Kahta'da bulunan tarihi Karakuş Tümülüsü'nün simgesi olan kuşun yer aldığı kule saat 6 Şubat 04.17'de durdu. Adıyaman Belediyesi de Eylül 2023'te yaptığı kamuoyu araştırmaları sonucunda, saatin yeniden çalıştırılmamasına karar verdi. Saatler, 1 yıldır 11 ilde yıkıma neden olan depremin yaşandığı vakti gösteriyor. Adıyaman Belediye Başkanı Süleyman Kılınç, "Hakikaten bir kıyamet senaryosu yaşadık" dedi.

 

 

MADENCİLERDEN GÖNÜL KÖPRÜSÜ

 

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, sosyal medya üzerinden 6 Şubat depremlerinde arama kurtarma çalışmalarında görev alan madencilere ilişkin paylaşımda bulundu. Bayraktar, X sosyal medya platformundan, Hatay'da üç madencinin enkazdan kurtardığı aile ve kızlarıyla depremden 1 yıl sonraki buluşmasına ilişkin videolu paylaşım yaptı. Bayraktar, "Yasin Sever, Ertan Akar ve İlyas Açıkgöz... 6 Şubat depremleri sonrası bölgede canla başla görev yapan binlerce madenci kahramanımızdan sadece üçü. Tam bir yıl sonra o kahramanlar Hatay'da enkazdan kurtardıkları Tuğçe Gövtaş, kızları Eylül ve Ecem ile buluştu" dedi. Adıyaman'da da enkaz altında kalan Songül Göksu'yu üçüncü gün kurtaran madenciler ise tedavi sürecinde ziyaretleriyle moral verdikleri genç kızla iletişimi sürdürüyor. 18 yıllık madenci Sinan Durdu, "8 günü 80 gün gibi yaşadık" dedi.

 

 

YARALAR 1 YILDA BÖYLE SARILDI

 

◗ 500 atom bombası gücündeki depremler, 120 bin kilometrekarelik alanda (90 ülkeden büyük) etkili oldu.

 

◗ 53 bin 537 can kaybı, 107 bin 213 yaralı

 

◗ 38 bin 901 bina yıkıldı, 200 bin 250 bina ağır hasar gördü.

 

◗ Hatay'da 400 metrelik yarık oluştu.

 

 

◗ K.Maraş'ta Çiğli Köyü 6.5 metre, Değirmenkaya Köyü 6 metre kaydı.

 

◗ 350 çadırkentte, 645 bin çadır 2.5 milyon kişiye yuva oldu.

 

◗ 414 konteyner kent kuruldu. 215 bin 188 konteynere 690 bin 644 afetzede yerleşti.

 

◗ 2 ayda tamamlanan Defne Devlet Hastanesi'nde 256'sı hekim, bin 44 sağlık çalışanı hizmet vermeye başladı.

 

◗ 10 ayda 349 bin 79 haneye 14 milyar 452 milyon 608 bin lira kira yardımı yapıldı.

 

◗ 680 bin konut ve köy evi ile 170 bin ticari alan için zemin etütleri tamamlandı.

 

◗ Felaketin üzerinden 18 gün geçmişken kalıcı konutlar için ilk temel atıldı, 80 gün sonra köy evleri teslim edildi.

 

◗ Türkiye Tek Yürek kampanyasında 128 milyar 949 milyon TL toplandı. Bu rakamın 79 milyar 263 milyon TL'si harcandı.

 

◗ Kira, taşınma yardımı, destek ve yakını vefat edene yardım ödemesi kapsamında 43 milyar lira nakdi yardım yapıldı.

 

 

◗ Depremden etkilenen işletme sahiplerinin KOSGEB 2023 borçları silindi.

 

◗ Bölgedeki KOBİ'ler için KOSGEB eliyle 450 milyon dolarlık kaynak devreye girdi.

 

ADIYAMAN'DA BİR YILDAKİ DEĞİŞİM

 

6 Şubat depremlerinde binlerce binanın yıkıldığı Adıyaman, afetin birinci yılında havadan görüntülendi. Depremin hemen ardından çekilen görüntüler ile bir yıl aradan sonra aynı açıdan çekilen yeni görüntüler karşılaştırıldığında kentin yeniden ayağa kaldırılması için yapılan çalışmalar dikkat çekti.

 

SEVDİKLERİNE KOŞTULAR

 

Depremin yaşandığı tarihten bu yana soğuk, sıcak, yağmur çamur, kar kış demeden mezarlıkları boş bırakmayan Adıyamanlılar birinci yıldönümünde de depremde kaybettikleri sevdiklerini yalnız bırakmadı. 1 yıl geçmesine rağmen acıların halen çok taze olduğu Adıyaman'da ziyaretler sırasında gözyaşı adeta sel oldu. Kimi kaybettiği torununa oyuncak bir ayı, kimi biricik oğluna en sevdiği takımın formasını, kimi avukat olacak yeğenine bir cübbe, kimi ise okula başladığını göremeyen dedesine birinci sınıfta aldığı takdir belgesini getirdi. Kocasını, 3 oğlu ile 1 gelinini ve biri 6 aylık 3 torununu depremde kaybeden 62 yaşındaki Kadriye Çakırtaş, "Acı bitmiyor. Hayat geçmiyor. Evlat giderse hayat biter, Allah'a emanet ettim onları" dedi.

 

 

KIZININ SESLİ MESAJI HEP KULAKLARINDA

 

Hatay'da 2 kızı ve eşi vefat eden Mümtaz Gövce, depremin 1 .yılında mezarlığa koştu. Kızının enkaz altında attığı "Annemlere ulaşamıyorum, galiba ben de öleceğim baba" sesli mesajının kulaklarından hiç gitmediğini belirten Gövce, "Halen yaşıyorlarmış gibi... Ne zamanki Antakya'ya gidiyorsun, enkazı görmene rağmen aklın idrak etmek istemiyor. Acısı her gün artarak ilerliyor. Ses kayıtlarını tutuyorum ama dinlemeye gücüm yok. Ailemden kalan; çocukların odasındaki perde, enkazdan çıkarabildiğimiz 2 toka, bir de telefon" dedi.

 

 

EBRAR SİTESİNDE SAYGI NÖBETİ

 

Kahramanmaraş'ta asrın felaketi 6 Şubat depremlerinin yıl dönümünde onlarca kişinin öldüğü Ebrar Sitesi'nin bulunduğu alanda toplanan vatandaşlar, vefat eden yakınları için dua etti. Dün gece Ebrar Sitesi'nden geriye kalan boş alanda hüzün ve gözyaşı vardı. Geç saatlerde Ebrar Sitesi'nin bulunduğu alanda toplanan vatandaşlar, Kur'an-ı Kerim tilavetinin ardından ölenler için dua etti. Sitede yakını ölen Ayşe Kartal, "Tekrar aynı acıları yaşıyoruz. 1 sene olmamış gibi sesleri kulaklarımdan gitmiyor. Sanki dün konuşmuşuz gibi" diye konuştu.

 

 

1050 KİŞİNİN KURTULMASINA VESİLE OLDU

 

Kahramanmaraş İtfaiye Daire Başkanlığı'nda görevli itfaiye eri Mehmet Demir, depreme 112 Acil Çağrı Komuta Merkezi'nde yakalandı. İtfaiyenin tek görevli personeli olan Demir, görev yerini terk etmedi. Depremden yarım saat sonra oğlunun enkaz altında kaldığını öğrenen itfaiye personeli Demir, görev yerini terk etmeyerek gelen ihbarlara baktı. Bin 50 ihbarı değerlendiren Demir, yaralıların kurtarılmasına vesile olurken, Kur'an kursunda hafızlık eğitimi alan enkaz altındaki oğlu 12 yaşındaki Muhammet Nejat ise hayatını kaybetti. Demir, "Bir tarafta acım, bir tarafta sınavı geçmiş olmanın gururu ile hayatıma devam ediyorum." dedi.

 

 

ŞAMPİYON MELEKLER

 

KKTC'den bir turnuva için Adıyaman'a giden, kaldıkları İsias Otel'in yıkılması sonucu hayatını kaybeden Gazimağusa Türk Maarif Koleji Yıldız Kız ve Erkek Voleybol kafilelerinden 35 öğrenci, öğretmen ve refakatçinin yakınları, depremin 1. yılında acılarının hala taze olduğunu söyledi.

 

 

SİMGE NOKTALAR AYNI KAREDE

 

 

6 Şubat 2023'ten önce çekilen 22 karede yer alan simge noktalar, depremin birinci yılında aynı açıdan yeniden fotoğraflandı. Hatay Devleti Millet Meclisi Binası, Antakya Rum Ortodoks Kilisesi, Antakya Protestan Kilisesi, Habib-i Neccar Camii, Antakya Tarihi Uzun Çarşı, Tarihi Antakya Belediye Binası, Malatya Yeni Cami, Adıyaman Saat Kulesi ve Adıyaman Belediye Binası gibi birçok yapı ve bölge fotoğraflanan yerler arasında bulunuyor.

 

 

AFETZEDELER YENİ YUVASINA KAVUŞTU

 

Asrın felaketinin ardından konut seferberliği yapan devlet anahtarları tek tek teslim ediyor. Hatay'da yeni yuvasının anahtarını Başkan Erdoğan'ın elinden alan Ramazan Çelen "Çok harika olmuş. Allah, devletimize zeval vermesin" dedi.

 

 

Asrın felaketinde en büyük yıkım Hatay'da yaşandı. Felaketin ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı TOKİ ile afet konutlarının inşasına başladı. Teslime hazır hale gelen konutların hak sahipleri 3 Şubat'ta Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle kura çekimi ile belirlendi. Kurayla konutları belli olan afetzede vatandaşlar, 4 Şubat'ta evlerine kavuştu. Asrın felaketinin yıldönümünde depremzedelerin yeni evlerine kavuştuğu Payas ilçesinde 1. Etap projesi kapsamında inşa edilen 827 konuttan yapımı tamamlananlar hak sahiplerine teslim edildi.

 

 

HERKESE TEŞEKKÜRLER

 

Depreme Hatay Payas'ta yakalanan Ramazan Çelen, depremde evini kaybetti. Emekli olan Çelen, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın elinden yeni evinin anahtarını aldı. Çelen, "Deprem olduğunda yerimizden kıpırdayamadık. Kendimizi güçlükle evden dışarı attık. Tekrar aynı şeyleri yaşamak kötü durum oldu. Rabbim bir daha böyle bir durumu göstermesin. Mutluluk verici ve çok güzel. Çok harika olmuş. Allah devletimize zarar ziyan vermesin. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a Allah uzun ömürler versin. Emeği geçen herkese teşekkür ederim" dedi.

 

530 KONUT MART SONU

 

Payas afet konutlarında anahtarların sahiplerine teslim edildiğini söyleyen Payas Belediyesi Afet İşleri Müdürü Fatih Beluk, "3+1 530 konutu mart ayının ortalarında teslim edeceğiz" diye konuştu.

 

2 AYDA 75 BİN, YIL SONUNA KADAR 200 BİN KONUT

 

Adana'da 2 bin 408, Adıyaman'da 6001, Diyarbakır'da 4 bin 500, Elazığ'da 2 bin 736, Gaziantep'te 15 bin 160, Hatay'da 10 bin 418, Kahramanmaraş'ta 19 bin 501, Kilis'te 2 bin 11, Malatya'da 6 bin 672, Osmaniye'de 3 bin 638, Şanlıurfa'da 2 bin 319 konutun kura çekimi yapılacak. 45 bin 901 konutun kurası, bu ayın ilk 10 günü içinde çekilecek.

 

 

DEPREMİN YÜKÜNÜ ŞEHİR HASTANELERİ ALDI

 

BAŞKAN Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla kurulan şehir hastaneleri, pandemide olduğu gibi bir yıl önce büyük depremlerin de yükünü çekti. Özellikle deprem bölgesine yakın noktada bulunan Mersin Şehir Hastanesi 15 bin civarında hastaya hizmet verdi. Başhekim Doç. Dr. Bahar Aydınlı şöyle konuştu: "İyi ki şehir hastaneleri var, dedik. O gün tüm hastaneyi 2 saat içerisinde boşalttık ve hasta beklemeye başladık. Deprem başladığındaki tescilimiz bin 340'tı, 2 gün sonra hastanemizde yatan hasta sayısı bin 789'du. Doktorlarımız yakınlarını kaybetseler de gelen depremzedelere yardım edebilmek için arkaya dönüp gözyaşlarını sildiler, öne dönüp hastalarını tedavi ettiler. Şehir hastanelerinin bu kapasitesi olmasaydı, bu kadar sağlık hizmet ordusu olmasaydı gerçekten altından kalkmakta zorlanırdık."

 

 

GEMİDE YENİDEN HAYAT

 

Hatay'ın İskenderun ilçesinde evleri yıkılan veya hasar gören 1000'e yakın afetzede, İskenderun Körfezi'nde konuşlanan Karadeniz Lifeship Süheyla Sultan Gemisi'nde barınıyor. Çocuklar geminin üst teras katında oluşturulan alanda futbol oynuyor, çeşitli etkinliklere katılıyor. Yemekhanede 3 öğün yemek verilen gemide, deprem mağdurları 1 yıldır birbirlerine destek oluyor. LGS kapsamındaki merkezi sınav ve YKS'ye hazırlanan depremzede öğrencilere tahsis edilen ve öğrencileri sınavlara hazırlayan aynı şirkete ait Rauf Bey Gemisi de şu an 472 öğrencinin eğitim gördüğü lise olarak hizmet veriyor.

 

 

TAZİYE YEMEĞİNDE GÖZYAŞLARI SEL OLDU

 

Sosyal gastronominin öncülerinden şef Ebru Baybara Demir'in kurduğu Gönül Mutfağı, 6 Şubat depremlerinin ilk yıl dönümünde İskenderun'da kazanlar dolusu taziye yemeği hazırladı. Hazırlık çalışmaları sırasında gözyaşları sel oldu. 6 Şubat sabahı anma töreni düzenleyecek gönüllüler, taziye yemeği verdikten sonra kimsesizler mezarlığını ziyaret edecek.

SAĞLIK ORDUSU HER YERE KOŞTU

 

Depremlerin hemen ardından Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda bölgede 21 bin 204 hekim, 62 bin 590 sağlık çalışanı ile 15 bin 883 UMKE ve Acil Sağlık Hizmetleri personeli görevlendirildi. Deprem sonrası tarihin en büyük hasta nakil operasyonuna imza atılırken, hava, kara ve deniz yoluyla 51 bin 665 hasta ve yaralı depremzede farklı illere nakledildi. En ağır hasarı alan illerden Hatay'da yapımı tamamlanan 7 devlet hastanesi kapılarını bölge halkına açtı, 3 yeni devlet hastanesinin de üç ay içerisinde hizmete başlaması planlanıyor. Tetanos hastalığını önlemek için enkaz altından çıkarılan yaralılara ve enkaz arama çalışmalarında görev alan tüm personele tetanos aşısı yapıldı. KKK, kuduz ve Hepatit-B aşıları ile bebek ve çocukluk çağı aşıları da sağlık ekiplerince uygulandı.

İLK GELDİLER EN SON GİTTİLER

 

Depremin ardından Türkiye'ye ulaşan ilk yabancı ekip, Azerbaycan Olağanüstü Haller Bakanlığı'na bağlı ekipler oldu. Azerbaycan, yardım için 41 sağlık personeli, 725 kişi gönderdi. 6 Şubat 2023'te Türkiye'ye ulaşan ekipler, yaklaşık 1 ay hem arama kurtarmada hem de diğer faaliyetlerde görev yaptı. Martın ilk haftasına kadar görevlerini sürdüren Azerbaycanlı arama kurtarma uzmanları, Türkiye'yi en son terk eden ekip oldu. Albay Elşad Zerbeliyev, "Azerbaycanlı ekipler 53 kişiyi enkazdan sağ kurtardı. Deprem bölgesinde 2 sahra hastanesi kurduk. Bu hastanelerde 3 bin kişi tedavi edildi. Türkiye'ye ilk Azerbaycanlı ekipler ulaşmıştı. Son terk eden de biz olduk" dedi.

 

 

OKULLARDA SAYGI DURUŞU YAPILACAK

 

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinde hayatını kaybedenler bugün tüm okullarda 1 dakikalık saygı duruşuyla anılacak. Öte yandan Hatay ve Kahramanmaraş'ta felaketin yıldönümü sebebiyle eğitime 1 gün ara verildi.

 

'BABAMIN MİRASINI YAŞATACAĞIM'

 

6 Şubat depreminde AK Parti 27. Dönem Adıyaman Milletvekili Yakup Taş ve ailesinden 27 kişi aynı apartmanda hayatını kaybetti. Depremden bir gün önce Danışmanı Ahmet Demir'in nişan töreni için Adıyaman'a gelen Taş, eşi Emine Hanım Taş'ın da içinde bulunduğu 27 akrabası ile can verdi. Yakup Taş ve yakınları enkazdan çıkartılarak merkeze bağlı Börgenek Köyü'ndeki aile mezarlığına defnedildi. Babasının mezarı başına gidip dua eden Yakup Taş'ın oğlu Kaan Taş, babasını anlattı: "İnsanlar tarafından sevilen ve sayılan bir insandı. İçerisinde kırgınlığı olmayan hoşgörülü bir insandı. Herkesten bunu duymak bizi sevindiriyor. Bize bu yolda güzel bir miras bıraktı. Biz de

 

 

 

 

 

onun mirasını devam ettirmeye çalışacağız."

 

KIZI VE İKİ TORUNUNDAN 1 YILDIR HABER ALAMIYOR

 

Aksaray'da yaşayan Ahmet Karaman ile Suna Öztürk, 6 Şubat depremlerinde yıkılan Hatay'daki Rönesans Rezidans'ta oturan öğretmen kızı Tuğba Koşar (36) ile torunları Mustafa Kemal (3) ve Mehmet Akif Koşar'dan (1) 1 yıldır haber alamıyor. Deprem sırasında polis damadı Yasin Koşar'ın görevde olduğunu ve sağ kurtulduğunu belirten Ahmet Karaman, "Acının tarifi yok. Gözümün nuru, sarı çiçeğim, ona her zaman 'öğretmenim' derdim. Çünkü bir öğretmeni yetiştirmek kolay değil. Allah'ım böyle acıyı ülkemize bir daha yaşatmasın" dedi.

DEPREMDE AKRABALARINI KAYBETTİ

 

Depremi Kahramanmaraş'taki Yeşilada Apartmanı'nda yaşayan Seher Tuzcu'nun oğlu Murat (46), gelini Menekşe (45), torunları Seher (23) ve Erkan Tuzcu (13) enkaz altında kalarak hayatını kaybetti. Bu aileden geriye askerde olan Mustafa (25) ve deprem sırasında Seher Tuzcu'nun yanında kalan Burak Tuzcu (17) kaldı. Torunlarına tutunan Seher Tuzcu, "Bugüne çok şükür, ayaktayız, yaşıyoruz. Allah beni ayakta durduruyor. Beraber yaşıyoruz" dedi. Burak Tuzcu ise "Yaşadığımız şeyler kolay değil. Allah sabır veriyor artık" diye konuştu.

 

Akşam